Test chẩn đoán

Tự kỷ là một trong những rối loạn phát triển hay gặp ở trẻ em. Trẻ mắc tự kỷ không những phát triển chậm về quan hệ xã hội, ngôn ngữ, giao tiếp, học hành mà còn có những rối loạn hành vi ảnh hưởng lớn đến gia đình và xã hội.

Chậm phát triển trí tuệ được coi là rối loạn phát triển thần kinh. Các rối loạn phát triển thần kinh là các vấn đề thần kinh dựa trên sự xuất hiện sớm trong thời thơ ấu, điển hình là trước khi vào học và làm giảm sự phát triển của cá nhân, xã hội, học tập, và / hoặc nghề nghiệp.

Chúng thường liên quan đến những khó khăn trong việc thu nhận, duy trì, hoặc áp dụng các kỹ năng hoặc thông tin cụ thể. Các rối loạn phát triển thần kinh có thể liên quan đến rối loạn chức năng trong sự chú ý, trí nhớ, nhận thức, ngôn ngữ, giải quyết vấn đề hoặc tương tác xã hội.

Mặc dù tỷ lệ trẻ mắc tự kỷ, trẻ chậm phát triển trí tuệ là tương đối cao nhưng việc điều trị hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế do cơ chế bệnh sinh phức tạp và nhiều điểm chưa rõ ràng.

Để có thể giảm thiểu những ảnh hưởng của bệnh, gia đình cần phải phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường ở trẻ và có thể thực hiện một số bài quiz test tự kỷ nhằm sàng lọc nguy cơ. Chẩn đoán sớm tự kỷ trước 3 tuổi giúp trẻ có nhiều cơ hội được hội nhập xã hội

Nên cho trẻ thực hiện bài test kiểm tra tự kỷ khi nào?

Gia đình nên cho trẻ thực hiện bài test kiểm tra tự kỷ khi có những dấu hiệu sau:

- Không cười và bập bẹ nói từ 9 tháng tuổi trở lên

- Không biết chỉ ngón trỏ lúc 12 tháng tuổi

- Không nói được từ đôi vào 24 tháng tuổi

- Không nói được từ đơn vào 16 tháng tuổi

- Thiếu tương tác với mọi người, kể cả bố mẹ

- Trẻ có những sở thích kỳ lạ

- Trẻ có xu hướng lặp đi lặp lại những hành vi bất thường

Những khiếm khuyết trong quá trình phát triển thần kinh khiến trẻ không thể phát triển ngôn ngữ, tư duy và có hành vi khác thường so với trẻ khỏe mạnh.

Nếu chú ý, gia đình có thể nhận biết sớm những biểu hiện khác lạ ở con trẻ và cho trẻ thực hiện bài test tự kỷ tại nhà.

Các bài kiểm tra phần nào sàng lọc được nguy cơ mắc bệnh của trẻ, từ đó giúp gia đình chủ động trong việc thăm khám và điều trị.

Test chuẩn đoán cho trẻ như thế nào? 

Có nhiều “thước đo” để xác định một đứa trẻ có bị tự kỷ, bị chậm phát triển trí tuệ hay đơn thuần là bị rối loạn ngôn ngữ ( chậm nói, nói ngọng, nói lắp ) hay không. Các bài test sẽ là hữu hiệu trong việc chuẩn đoán sớm và nhận định tình trang trẻ đang gặp phải, từ đó mà có hướng can thiệp tiếp theo sao cho phù hợp.

Test chuẩn đoán sớm các hội chứng chậm phát triển ngôn ngữ và hành vi của trẻ có thể được thực hiện bởi cha mẹ dựa trên bài test đã được chuyên gia viết sẵn dựa vào các câu trả lời có hoặc không. Từ đó mà tổng hợp nên số điểm để biết tình trạng trẻ đang gặp phải.

Tuy nhiên test chuẩn đoán trẻ chậm phát triển nên được thực hiện bới các phòng khám chuyên khoa, bởi chuyên gia tâm lý hoặc nên được test chuẩn đoán bởi giáo viên can thiệp trẻ đặc biệt đã được đào tạo chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm.

Dịch vụ test chuẩn đoán tự kỷ và các hội chứng rối loạn phát triển ở Hoa Nhật Vàng

Tại giáo dục đặc biệt Hoa Nhật Vàng chúng tôi có cung cấp dịch vụ test chuẩn đoán sớm các hội chứng tự kỷ, chứng chậm phát triển trí tuệ, chậm nói…cho trẻ. Các bài test CARS cho trẻ tự kỷ sử dụng được cung cấp bởi các chuyên gia, trung tâm uy tín đã được kiểm định đánh giá.

Đội ngũ giáo viên của Hoa Nhật Vàng đều được đào tạo chuyên sâu về can thiệp, chăm sóc trẻ đặc biệt, có kinh nghiệp tiếp xúc, dạy học cho nhiều trẻ thuộc đối tượng này.

Giáo viên cũng am hiểu về cách thức thực hiện các bài test, cách tổng hợp đánh giá từ đó đưa ra nhận xét về tình trạng trẻ đang gặp phải và tư vấn cho gia đình hướng điều trị, can thiệp tiếp theo.

Các bài kiểm tra này của Hoa Nhật Vàng không phải là chẩn đoán chính thức nhưng có thể phản ánh phần nào những khiếm khuyết trong quá trình phát triển của trẻ.

Bài test chuẩn đoán sớm chứng rối loạn phát triển ở trẻ

Dưới đây là bài test chuẩn đoán sớm chứng rối loạn phát triển ở trẻ từ 0 đến 6 tuổi để các bậc phụ huynh tham khảo.

 

BỘ PHIẾU SÀNG LỌC RỐI LOẠN PHÁT TRIỂN Ở TRẺ EM TỪ 0 – 12 tháng tuổi

 

1. Bộ câu hỏi sàng lọc rối loạn phát triển ở trẻ 0-3 tháng tuổi

( Dùng cho trẻ 0 tháng đến dưới 3 tháng tuổi )

 

Các kỹ năng của trẻ (Hỏi và quan sát)

Không

 

Giao tiếp - Ngôn ngữ

 

 

1

Trẻ có dấu hiệu “Không bao giờ phát ra những âm thanh “?

 

 

2

Trẻ có dấu hiệu “Không biết thể hiện gì khi đói, ướt do đái, ỉa”?

 

 

3

Trẻ có dấu hiệu “Không chớp mắt/giật mình khi có tiếng động mạnh”?

 

 

 

Vận động thô

 

 

4

Trẻ có giảm vận động ở tay/ chân hoặc mềm nhẽo toàn thân không?

 

 

5

Trẻ có bị hạn chế vận động tại các khớp lớn không? (Háng, gối, cố chân, vai, khuỷu, cố tay, quay đầu cổ…)

 

 

6

Trẻ có bị dị tật chân không? (Thừa/ thiếu ngón, cụt một phần, khoèo, ngắn)

 

 

 

Vận động tinh

 

 

7

Trẻ có dị tật tay không? (Thừa/ thiếu ngón, cụt một phần, khoèo, ngắn…                                                                  

 

 

8

Trẻ có bị hạn chế gập/ duỗi đốt ngón tay không?                                                                   

 

 

9

Trẻ có nắm bàn tay quá chặt hơn bình thường không?

 

 

 

Bắt chước và học

 

 

10

Trẻ có bộ mặt khác thường hoặc dị tật trên mặt không?                                                                                              

 

 

11

Trẻ có khác thường ở đầu không? (Khuyết xương, u đầu, không có thóp…                                 

 

 

12

Trẻ có dấu hiệu “Không biết mỉm cười (cười khi ngủ)” không?

 

 

 

Cá nhân - Xã hội

 

 

13

Trẻ có khó khăn về ỉa, đái không? (Không ỉa phân su, đái khó…)

 

 

14

Trẻ có khóc nhiều suốt ngày đêm (khóc dạ đề) không?

 

 

15

Trẻ mút bú; nuốt, uống có khó khăn không?

 

 

 

Các dấu hiệu khác thường khác

 

 

16

Trẻ có khi nào bị co giật không?

 

 

17

Trẻ có khác thường ở mặt (môi, hàm ếch), cổ, cột sống, tay chân không?

 

 

18

Trẻ có khác thường về tai không? VD: không có vành tai hoặc lỗ tai              

 

 

19

Trẻ có khác thường về mắt không? (Mắt lác, sụp mí, lồi mắt…)                                                                                            

 

 

20

Trẻ có các khác thường nào khác không? Ghi rõ:

 

 

Đánh giá: 

- Trẻ nghi ngờ có rối loạn phát triển khi ít nhất 1 câu trả lời rơi vào ô “Có”

- Gia đình và Cán bộ sàng lọc cần gửi trẻ đi khám bác sĩ Phục hồi chức năng Nhi.

 

2. Sàng lọc phát hiện sớm rối loạn ở trẻ 3 tháng

( Dùng cho trẻ 3 tháng đến dưới 6 tháng tuổi )

 

Các dấu hiệu của trẻ (Hỏi và quan sát)

Không

 

Giao tiếp - Ngôn ngữ

 

 

1

Trẻ có dừng khóc khi nghe thấy giọng nói của bạn không?

 

 

2

Trẻ có cười thành tiếng không?

 

 

3

Trẻ có phát ra âm thanh khi nhìn thấy đồ chơi hoặc người không?

 

 

 

Vận động thô

 

 

4

Trẻ có quay đầu về cả hai phía khi nằm ngửa không?

 

 

5

Khi nằm sấp trẻ có nâng đầu lên cao 7-8 cm trong ít nhất 15 giây không?

 

 

6

Khi nằm ngửa trẻ có đưa cả hai tay qua ngực lên miệng để ngậm không?

 

 

 

Vận động tinh

 

 

7

Trẻ có tự mở bàn tay một phần hoặc hoàn toàn không?

 

 

8

Trẻ có giữ đồ chơi trong tay khoảng một phút khi được đặt vào tay không?

 

 

9

Trẻ có thể nắm/ cào vào quần áo mình không?

 

 

 

Bắt chước và học

 

 

10

Trẻ có nhìn theo đồ chơi khi bạn di chuyển sang hai phía trước mặt trẻ không?

 

 

11

Trẻ có nhìn theo đồ chơi khi bạn di chuyển lên xuống trước mặt trẻ không?

 

 

12

Trẻ có nhìn vào đồ chơi khi bạn đặt vào tay trẻ không?

 

 

 

Cá nhân - Xã hội

 

 

13

Trẻ có nhìn tay mình không?

 

 

14

Trẻ có chơi với những ngón tay khi nắm hai tay vào nhau không?

 

 

15

Trẻ có biết sẽ được cho ăn khi nhìn thấy sữa hoặc bình sữa không?

 

 

 

Các dấu hiệu chung

 

 

16

Trẻ có khi nào bị co giật/ngất xỉu không?

 

 

17

Trẻ có bất thường ở cổ, cột sống, thân mình, tay chân không?

 

 

18

Trẻ có bất thường ở tai, bệnh về tai hoặc nghe kém không?

 

 

19

Trẻ có bất thường ở mắt hoặc nhìn kém không?

 

 

20

Trẻ có các bất thường nào khác không? VD: mặt, môi/hàm ếch,…

 

 

Đánh giá:

Trẻ nghi ngờ có rối loạn phát triển khi:

- Không” làm được 2 trong 3 kỹ năng ở các lĩnh vực Giao tiếp-Ngôn ngữ, Vận động thô, Vận động tinh, Bắt chước và học, Cá nhân- Xã hội (Câu 1 đến 15), hoặc 

- Có” 1 trong 5 Các dấu hiệu bất thường khác (Câu 16 đến 20)

> Gia đình và Cán bộ sàng lọc cần gửi trẻ đi khám bác sĩ Phục hồi chức năng Nhi.

 

3. Bộ câu hỏi sàng lọc rối loạn phát triển ở trẻ 6 tháng tuổi

( Dùng cho trẻ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi )

 

Các kỹ năng của trẻ (Hỏi và quan sát)

Không

 

Giao tiếp - Ngôn ngữ

 

 

1

Trẻ có quay lại nhìn khi bạn gọi hoặc có tiếng động mạnh không?

 

 

2

Trẻ có phát ra những âm thanh như “da,” “ga,” “ca,” và “ba” không?

 

 

3

Khi ta bắt chước âm thanh của trẻ, trẻ có lặp lại các âm thanh đó không?

 

 

 

Vận động thô

 

 

4

Trẻ có biết lẫy từ tư thế nằm ngửa sang nằm sấp không? 

 

 

5

Trẻ có ngồi chống hai tay khi được giữ 2 bên hông của trẻ không?

 

 

6

Trẻ có thể trườn bò bằng tay và hai gối không?

 

 

 

Vận động tinh

 

 

7

Trẻ có biết với lấy đồ vật bằng 2 tay được  không?

 

 

8

Trẻ có biết cầm đồ chơi nhỏ bằng bàn tay/ các ngón tay không?

 

 

9

Trẻ có biết nhặt một vật nhỏ bằng bàn tay không?

 

 

 

Bắt chước và học

 

 

10

Trẻ có biết tìm đồ chơi bị rơi ở tư thế nằm sấp không?

 

 

11

Trẻ có biết cầm đồ vật/ đồ chơi đưa vào miệng không?

 

 

12

Trẻ có biết chuyển đồ chơi từ tay này sang tay kia không?

 

 

 

Cá nhân - Xã hội

 

 

13

Trẻ có phản ứng khi nhìn thấy người lạ không?

 

 

14

Trẻ có biết sờ vào hình ảnh hoặc cười với mình ở trong gương không?

 

 

15

Trẻ có biết di chuyển/ trườn người đi để lấy đồ chơi không?

 

 

 

Các dấu hiệu khác thường khác

 

 

16

Trẻ có khi nào bị co giật/ ngất xỉu  không?

 

 

17

Trẻ có bất thường ở cổ, cột sống, thân mình, tay chân không?

 

 

18

Trẻ có bất thường  ở tai, bệnh về tai hoặc nghe kém không?

 

 

19

Trẻ có bất thường ở mắt hoặc nhìn kém không?

 

 

20

Trẻ có các bất thường nào khác không? VD: mặt, môi/ hàm ếch,…

 

 

Đánh giá:

Trẻ nghi ngờ có rối loạn phát triển khi:

- Không” làm được 2 trong 3 kỹ năng ở các lĩnh vực Giao tiếp-Ngôn ngữ, Vận động thô, Vận động tinh, Bắt chước và học, Cá nhân- Xã hội (Câu 1 đến 15), hoặc

- Có 1 trong 5 Các dấu hiệu bất thường khác (Câu 16 đến 20)

> Gia đình và Cán bộ sàng lọc cần gửi trẻ đi khám bác sĩ Phục hồi chức năng Nhi.

 

4. Sàng lọc phát hiện sớm rối loạn ở trẻ 9 tháng

( Dùng cho trẻ 9 đến dưới 12 tháng tuổi )

 

Các dấu hiệu của trẻ (Hỏi và quan sát)

Không

 

Giao tiếp - Ngôn ngữ

 

 

1

Trẻ có quay đầu về phía có tiếng động không?

 

 

2

Trẻ có dừng hoạt động khi bạn nói “không- không” không?

 

 

3

Trẻ có phát ra những âm thanh như baba, gaga…không?

 

 

 

Vận động thô

 

 

4

Trẻ có biết đứng khi bạn cầm 2 tay trẻ để giữ thăng bằng không? 

 

 

5

Trẻ có tự ngồi thẳng lưng không?

 

 

6

Trẻ có đứng vịn được không?

 

 

 

Vận động tinh

 

 

7

Trẻ có biết nhặt vật nhỏ chỉ bằng một tay không?

 

 

8

Trẻ có nhặt được những vật nhỏ, nắm chặt nó trong lòng bàn tay, giữa các ngón tay không?

 

 

9

Trẻ có biết nhặt vật nhỏ bằng đầu ngón cái và các ngón còn lại không?

 

 

 

Bắt chước và học

 

 

10

Trẻ có biết chuyển vật từ tay này sang tay kia không?

 

 

11

Trẻ có biết cầm hai tay hai vật và giữ trong 1 phút không?

 

 

12

Khi cầm đồ chơi trẻ có đập nó lên một đồ chơi khác ở trên bàn không?

 

 

 

Cá nhân- Xã hội

 

 

13

Trẻ có biết lấy vật ở ngoài tầm với không?

 

 

14

Trẻ có cho chân vào mồm ở tư thế nằm ngửa không?

 

 

15

Trẻ có tự ăn bánh quy không?

 

 

 

Các dấu hiệu chung

 

 

16

Trẻ có khi nào bị co giật/ ngất xỉu không?

 

 

17

Trẻ có bất thường ở cổ, cột sống, thân mình, tay chân không?

 

 

18

Trẻ có bất thường ở tai, bệnh về tai hoặc nghe kém không?

 

 

19

Trẻ có bất thường ở mắt hoặc nhìn kém không?

 

 

20

Trẻ có các bất thường nào khác không? VD: mặt, môi/ hàm ếch,…

 

 

Đánh giá:

Trẻ nghi ngờ có rối loạn phát triển khi:

-  “Không” làm được 2 trong 3 kỹ năng ở các lĩnh vực Giao tiếp-Ngôn ngữ, Vận động thô, Vận động tinh, Bắt chước và học, Cá nhân- Xã hội (Câu 1 đến 15), hoặc

- “Có” 1 trong 5 Các dấu hiệu bất thường khác(Câu 16 đến 20)

> Gia đình và Cán bộ sàng lọc cần gửi trẻ đi khám bác sĩ Phục hồi chức năng Nhi.

 

5. Bộ câu hỏi sàng lọc rối loạn phát triển ở trẻ 12 tháng tuổi

( Dùng cho trẻ 12-23 tháng tuổi )

 

Các kỹ năng của trẻ (Hỏi và quan sát)

Không

 

Giao tiếp - Ngôn ngữ

 

 

1

Trẻ có làm theo mệnh lệnh đơn giản không? VD, đưa cho mẹ, lại đây

 

 

2

Trẻ có phát ra từ nào ngoài những âm thanh như baba, gaga…không?

 

 

3

Trẻ có biết chỉ tay vào đồ vật, biết gật đầu/lắc đầu  không?

 

 

 

Vận động thô

 

 

4

Trẻ có biết đứng dậy từ tư thế ngồi có bám tay vào đồ vật  không? 

 

 

5

Trẻ có biết đi khi bám tay vào đồ vật không?

 

 

6

Trẻ có thể tự đi vài bước mà không cần bám tay  không?

 

 

 

Vận động tinh

 

 

7

Trẻ có biết nhặt vật nhỏ bằng đầu các ngón tay  không?

 

 

8

Trẻ có biết giơ cao và tung đồ chơi ra phía trước không?

 

 

9

Trẻ có biết cùng bạn lật trang sách không?

 

 

 

Bắt chước và học

 

 

10

Trẻ có biết cầm hai vật đập vào nhau không?

 

 

11

Trẻ có biết bắt chước bỏ đồ vật vào hộp hoặc vào cái bát không?

 

 

12

Trẻ có biết tìm đồ vật khi bạn giấu dưới mảnh vải/ tờ giấy không?

 

 

 

Cá nhân - Xã hội

 

 

13

Trẻ có đưa cho bạn đồ vật khi bạn đưa tay ra yêu cầu không?

 

 

14

Trẻ có biết phối hợp (đưa tay ra, xỏ vào) khi mặc quần áo không?

 

 

15

Trẻ có biết chơi với đồ chơi quen thuộc của mình không?

 

 

 

Các dấu hiệu khác thường khác

 

 

16

Trẻ có khi nào bị co giật/ ngất xỉu không?

 

 

17

Trẻ có bất thường ở cổ, cột sống, thân mình, tay chân không?

 

 

18

Trẻ có bất thường ở tai, bệnh về tai hoặc nghe kém không?

 

 

19

Trẻ có bất thường ở mắt hoặc nhìn kém không?

 

 

20

Trẻ có các bất thường nào khác không? VD: mặt, môi/ hàm ếch,…

 

 

Đánh giá:

Trẻ nghi ngờ có rối loạn phát triển khi:

- “Không” làm được 2 trong 3 kỹ năng ở các lĩnh vực Giao tiếp-Ngôn ngữ, Vận động thô, Vận động tinh, Bắt chước và học, Cá nhân- Xã hội (Câu 1 đến 15), hoặc

- “Có” 1 trong 5 Các dấu hiệu bất thường khác (Câu 16 đến 20)

> Gia đình và Cán bộ sàng lọc cần gửi trẻ đi khám bác sĩ Phục hồi chức năng Nhi.

Kết luận

Trên đây là bảng test chuẩn đoán rối loạn phát triển cho trẻ từ 0 đến 12 tháng tuôi để các bậc phụ huynh có thể tham khảo. 

Tuy nhiên test chuẩn đoán nên được thực hiện bới các phòng khám chuyên khoa, bởi chuyên gia tâm lý hoặc nên được test chuẩn đoán bởi giáo viên can thiệp trẻ đặc biệt đã được đào tạo chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm.

Các bài test chuẩn đoán sớm sẽ là riêng biệt cho từng nhóm trẻ khác nhau, dựa trên các đánh giá ban đầu và các câu hỏi với phụ huynh trẻ mà giáo viên sẽ quyết định sẽ áp dụng bài test nào hay phương thức test nào phù hợp cho trẻ. 

Khi gia đình nhận thấy trẻ có các dấu hiệu bất thường: Đừng ngần ngại đưa trẻ tới các bệnh viện, trung tâm hay chuyên gia tâm lý uy tín để thực hiện chuẩn đoán sớm cho trẻ. Việc này là rất quan trọng vì chẩn đoán sớm trước 3 tuổi giúp trẻ có nhiều cơ hội được hội nhập xã hội.

Đừng làm mất đi " cơ hội vàng của trẻ ".

Khi cần làm test chuẩn đoán các hội chứng chậm phát triển hay rối loạn hành vi của trẻ > Hãy liên hệ ngay Hotline: 0987 754 956 của Giáo Dục Đặc Biệt Hoa Nhật Vàng để được tư vấn chi tiết và thực hiện chuẩn đoán sớm bới các chuyên gia, giáo viên chuyên nghiệp.

 

0987754956